Marathi Bhasha Din 2025: मराठी भाषा दिन जाणून घेऊया, कुसुमाग्रजांबद्दल
Marathi Bhasha Din 2025: नमस्कार वाचकहो,ओळखलं का सर मला? आठवत आहे का काही? दरवर्षी २७ फेब्रुवारीला मराठी भाषा दिनाचा सोहळा रंगतो. हा दिवस केवळ एक तारीख नाही, तर तो आपल्या भाषेच्या समृद्ध वारशाचा, साहित्य आणि संस्कृतीच्या गौरवशाली परंपरेचा उत्सव आहे. या दिवशी आपण स्मरण करतो त्या महान कवी लेखक, साहित्यिक विष्णू वामन शिरवाडकर (कुसुमाग्रज) यांचे, ज्यांच्या लेखणीने मराठी साहित्याला नवी उंची दिली.
या वर्षी त्यांची ११२ वी जयंती आहे, आणि या निमित्ताने आपण मराठी भाषेच्या अस्तित्वाची आणि तिच्या भविष्याची नवी स्वप्ने पाहूया.
Marathi Bhasha Din 2025:आज या लेखामध्ये पाहूया त्यांचे साहित्य आणि कविता ह्या जगप्रसिद्ध आहे त्यातील एक कविता तुमच्यासाठी कुसुमाग्रजांची लोकप्रिय कविता
कुसुमाग्रजांची लोकप्रिय कविता “कणा”
ओळखलत का सर मला?’ – पावसात आला कोणी,
कपडे होते कर्दमलेले, केसांवरती पाणी.
क्षणभर बसला नंतर हसला बोलला वरती पाहून :
‘गंगामाई पाहुणी आली, गेली घरट्यात राहुन’.
माहेरवाशीण पोरीसारखी चार भिंतीत नाचली,
मोकळ्या हाती जाईल कशी, बायको मात्र वाचली.
भिंत खचली, चूल विझली, होते नव्हते नेले,
प्रसाद म्हणून पापण्यांवरती पाणी थोडे ठेवले.
कारभारणीला घेउन संगे सर आता लढतो आहे
पडकी भिंत बांधतो आहे, चिखलगाळ काढतो आहे,
खिशाकडे हात जाताच हसत हसत उठला
‘पैसे नकोत सर, जरा एकटेपणा वाटला.
मोडून पडला संसार तरी मोडला नाही कणा
पाठीवरती हात ठेउन, फक्‍त लढ म्हणा’!
मराठी भाषा दिवस दरवर्षी 27 फेब्रुवारी रोजी प्रसिद्ध कवी विष्णू वामन शिरवाडकर आणि कुसुमाग्रज यांच्या जयंतीनिमित्त साजरा केला जातो. या वर्षी प्रसिद्ध कवी विष्णु वामन शिरवाडकर यांची ११२ वी जयंती आहे. विष्णु वामन शिरवाडकर यांचा जन्म २७ फेब्रुवारी १९१२ रोजी झाला. १० मार्च १९९९ रोजी त्यांचे निधन झाले, त्यांच्या वाढदिवसानिमित्त दरवर्षी २७ फेब्रुवारी रोजी मराठी भाषा दिवस साजरा केला जातो.
थोडक्यात इतिहास
History
१९६० मध्ये, १ मे पासून मराठी ही महाराष्ट्र राज्याची “अधिकृत भाषा” बनली. महाराष्ट्र सरकारने ५ जुलै रोजी एक नोटीस जारी केली ज्यामध्ये भाषा संचालनालयाची स्थापना करण्यात आली ज्यामध्ये मराठी भाषेला अधिकृतपणे भाषा संचालनालयाचा दर्जा मिळाला. “महाराष्ट्र राजभाषा कायदा १९६४” नुसार अधिकृत भाषा. अशाप्रकारे, १ मे १९६६ पासून, राज्यातील सर्व सरकारी कामकाजासाठी मराठी राजभाषा कायदा लागू करण्यात आला.
Marathi Bhasha Din 2025:कवी कुसुमाग्रज यांनी साहित्यिक आणि सांस्कृतिक क्षेत्रात दिलेल्या मौल्यवान योगदानाच्या सन्मानार्थ महाराष्ट्र राज्य सांस्कृतिक धोरण २०१० मध्ये २७ फेब्रुवारी हा दिवस ‘मराठी भाषा गौरव दिवस’ म्हणून साजरा करते.
महत्त्व कुसुमाग्रजांचे
Importance of kusumagraj
मराठी कवितेला वेगळ्या पातळीवर नेणारे कुसुमाग्रज यांनी महाराष्ट्राच्या बोलीला साहित्यात विशेष स्थान देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली. या वर्षी प्रसिद्ध कवी विष्णु वामन शिरवाडकर यांची ११२ वी जयंती आहे, ज्यांना त्यांच्या टोपणनावाने कुसुमाग्रज म्हणून ओळखले जाते. तसेच त्यांना ‘तात्या’ नावाने अनेक लोक हाक मारत.
ते एक मराठी कवी, नाटककार, कादंबरीकार आणि लघुकथाकार होते, ज्यांनी स्वातंत्र्य, न्याय आणि वंचितांच्या मुक्ततेबद्दल लिहिले आणि १९८७ मध्ये त्यांना ज्ञानपीठ पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.
या पार्श्वभूमीवर, मराठीला ज्ञानाची भाषा बनवण्यासाठी अथक परिश्रम करणाऱ्या विष्णु वामन शिरवाडकर यांचा वाढदिवस मराठी भाषा अभिमान दिन म्हणून साजरा केला जातो.
महाराष्ट्र आणि गोव्यासह मराठी भाषिक प्रदेशांमध्ये आज अनेक कार्यक्रम आयोजित केले जातात. या दिवशी मराठी भाषिक एकमेकांना शुभेच्छा देतात. या दिवशी शाळा आणि महाविद्यालयांमध्ये निबंध स्पर्धा आणि चर्चासत्रे आयोजित केली जातात तर सरकारी अधिकारी भाषेला प्रोत्साहन देण्यासाठी विविध कार्यक्रम आयोजित करतात. मराठी भाषा आणि साहित्याच्या संवर्धनासाठी काम करणाऱ्या व्यक्तींच्या सन्मानार्थ राज्य सरकार दोन विशेष पुरस्कार देते.
मराठी भाषा आणि आधुनिकता
Marathi Bhasha Din 2025: सध्याच्या काळात या आधुनिक जगामध्ये काही विशेष भाषांना जास्त प्राधान्य दिले जाते. जसे की इंग्रजी भाषा ही आजच्या काळातील या आधुनिक युगाची भाषा म्हणून ओळखली जाते.आजच्या आधुनिक युगात मराठी भाषेचं महत्त्व कमी झालेलं नाही. उलट, तंत्रज्ञानाच्या मदतीने मराठी भाषा अधिकाधिक लोकांपर्यंत पोहोचत आहे. डिजिटल माध्यमांमध्ये मराठी साहित्याची निर्मिती आणि प्रसार मोठ्या प्रमाणात होत आहे. मराठी भाषेतील ब्लॉग, पॉडकास्ट आणि ई-पुस्तके लोकांमध्ये लोकप्रिय होत आहेत.
या मराठी भाषा निमित्त आपण आपल्या नवीन पिढीला मराठी भाषेची गोडी लावणे हे आपले कर्तव्य आहे. मराठी भाषेचा अधिकाधिक वापर करून आपण आपल्या भाषेला समृद्ध करू शकतो.
आता घरबसल्या पहा पी एम किसान योजनेचा 19 वा हप्ता !
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेचा आठवा हप्ता आजपासून जमा!
वृषभ- धन लाभ, आरोग्य सुधारणा आणि आनंदाच्या संधी!
शेतकरी मित्रांनो,बनवला आहे का तुम्ही शेतकरी ओळख कार्ड?
थकित वीज बिलातून मुक्तीची सुवर्णसंधी!
तुमचे दरमहा वीज बिल जास्त येत आहे का? मग अर्ज करा सूर्य घर योजनेसाठी!
“तुम्ही फेब्रुवारीत जन्मलेले आहात का? जाणून घ्या तुमच्या खासियत!
हक्काची पेन्शन! PM श्रमयोगी मानधन योजना तुमच्या कुटुंबासाठी!
