phone number location leak: जाणून घ्या महत्वपूर्ण माहिती
phone number location leak: नमस्कार, आजकाल आपण आपल्या स्मार्टफोनशिवाय जवळजवळ कोणतेही काम करत नाही. बँकिंग असो, सोशल मीडिया असो किंवा विविध सेवांसाठी लागणारे OTP असोत, प्रत्येक गोष्ट आपण मोबाईलच्या मदतीनेच करतो. रोजच्या वापरासाठी आपण अनेक अॅप्स डाउनलोड करून त्यांना परवानग्या देतो, पण त्या वेळी आपण खरोखर सावधगिरी बाळगतो का, आपली वैयक्तिक माहिती किती सुरक्षित आहे याचा विचार करतो का, हा महत्त्वाचा प्रश्न आहे.
अलीकडे अशाच एका वेबसाइटमुळे फक्त मोबाईल नंबर टाकताच नाव, ईमेल आणि लोकेशनसारखा वैयक्तिक डेटा दिसत असल्याची माहिती समोर आली आहे आणि त्यामुळे फोन नंबरवरून डेटा लीक होण्याबद्दल नवीन चिंता निर्माण झाली आहे. चला तर आज या लेखामध्ये आपण अशा वेबसाइट्स काय करतात, त्यांना डेटा कुठून मिळतो आणि आपण आपला मोबाईल नंबर व वैयक्तिक माहिती कशी सुरक्षित ठेवू शकतो, याबद्दल सविस्तर माहिती घेऊया.
ही वेबसाइट नेमकी काय करते?
What Does This Website Do?
phone number location leak: काही वेबसाइट्सवर फक्त मोबाईल नंबर टाकल्यावर त्या नंबरशी संबंधित नाव, ईमेल आयडी, शहर, राज्य किंवा अंदाजे लोकेशन स्क्रीनवर दिसते. काही वेळा ही माहिती खूप अचूक असते, तर काही वेळा जुनी किंवा चुकीची असते; पण तुमच्याबद्दल इतका डेटा एका क्लिकमध्ये मिळणं हे स्वतःतच धोक्याची घंटा आहे.
तात्काळ बुकिंग करताय? Counter Booking साठी रेल्वेचा हा OTP नियम माहित आहे का?
ProxyEarth म्हणजे काय?
What Is ProxyEarth?
ProxyEarth नावाची वेबसाइट फोन नंबर एंटर केल्यावर त्या नंबरशी संबंधित माहिती दाखवते, अशी माहिती समोर आली आहे. काही वापरकर्त्यांना या साइटवर नंबर टाकल्यावर नाव, ईमेल आणि लोकेशनसारखी माहिती दिसते, तर काही नंबरसाठी कोणताही डेटा किंवा पूर्ण चुकीचा डेटा दिसतो, म्हणजेच साइट सतत आणि पूर्णपणे विश्वसनीयही नाही.
या वेबसाइटवर डेटा कुठून येतो?
Where Does The Data Come From?
phone number location leak: अशा प्रकारच्या वेबसाइट्स स्वतः डेटा लीक करतात असे नसते; त्या आधीच वेगवेगळ्या कंपन्या, अॅप्स किंवा प्लॅटफॉर्मवरून लीक झालेल्या डेटाबेसमधून माहिती गोळा करतात. लीक झालेला डेटा अनेक वर्षांपूर्वीचा असू शकतो, तरी तो एका ठिकाणी एकत्र करून फोन नंबरवरून शोधण्याजोगा केल्यामुळे वापरकर्त्यांची गोपनीयता आणखी धोक्यात जाते.
या सर्वात धोका काय आहे?
What Is The Risk?
फोन नंबरवरून तुमचे नाव, ईमेल, लोकेशन आणि इतर माहिती सहज मिळू लागल्यास स्टॉकिंग, स्पॅम कॉल, बनावट कर्ज ऑफर, Phishing आणि ओटीपी फ्रॉड सारख्या गुन्ह्यांचा धोका वाढतो. अशा माहितीच्या आधारावर फसवे लोक स्वतःला बँक, कंपनी किंवा सरकारी ऑफिसचे अधिकारी म्हणून सांगून सोशल इंजिनिअरिंग करून तुमच्याकडून संवेदनशील माहिती काढण्याचा प्रयत्न करू शकतात.
आपला डेटा सुरक्षित ठेवण्यासाठी काय करू?
How To Protect Your Data?
phone number location leak: अनोळखी किंवा संशयास्पद वेबसाइट्सवर “तुमचा डेटा चेक करा”, “लोकेशन जाणून घ्या” म्हणून मोबाईल नंबर मागितला जात असेल तर कुतूहलानेही नंबर टाकू नका. सोशल मीडिया, मेसेजिंग अॅप्स आणि इतर प्लॅटफॉर्मवर तुमचा मोबाईल नंबर “Public” ठेवण्याऐवजी “Only me” किंवा “Contacts only” असा प्रायव्हसी पर्याय निवडणे जास्त सुरक्षित आहे. मजबूत आणि वेगळे पासवर्ड, दोन‑स्तरीय पडताळणी (2FA) वापरणे आणि अॅप्सना दिलेल्या परवानग्या (Permissions) नियमित तपासणेही अत्यंत गरजेचे आहे.
कायदेशीर मदत आणि तक्रार
Legal Action and Complaint
phone number location leak: जर कुणी तुमचा फोन नंबर किंवा वैयक्तिक माहितीचा गैरवापर करून सतत कॉल, मेसेज, धमक्या किंवा फसवणूक करत असेल तर जवळच्या सायबर पोलीस ठाण्यात तक्रार नोंदवता येते. तसेच भारत सरकारचा “National Cyber Crime Reporting Portal” (https://cybercrime.gov.in) या अधिकृत पोर्टलवर ऑनलाइन तक्रार नोंदवून संबंधित पुरावे (स्क्रीनशॉट, कॉल लॉग इ.) अपलोड करता येतात.
UPI चे हे ‘खास’ डेलीगेशन फीचर तुम्हाला माहिती आहे का? – UPI वापरकर्त्यांसाठी मोठी बातमी!
प्रत्येकाने कोणती काळजी घ्यावी?
Precautions Everyone Should Take
प्रत्येक वेबसाइट आणि अॅपसाठी वेगळा, मजबूत पासवर्ड वापरा; एकच पासवर्ड सर्वत्र वापरणे टाळा.ओळखी नसलेल्या लिंक, SMS, ईमेल किंवा सोशल मीडिया मेसेजमधील “तुमचा डेटा चेक करा” अशा आकर्षक बटणांवर क्लिक करण्यापूर्वी स्रोत विश्वसनीय आहे का ते नक्की तपासा.
अॅप्स इन्स्टॉल करताना लोकेशन, कॉन्टॅक्ट्स, SMS इत्यादींच्या परवानग्या फक्त अत्यंत आवश्यक असल्यासच द्या आणि वेळोवेळी त्या परवानग्या रिव्ह्यू करा.
phone number location leak: कोणतीही बँक, कंपनी किंवा सरकारी संस्था OTP, पूर्ण कार्ड डिटेल्स, UPI PIN थेट फोन किंवा मेसेजवर विचारत नाही; अशा वेळी लगेच कॉल कट करून अधिकृत हेल्पलाइन नंबरवर स्वतः संपर्क करा.
